In diverse (sociale) media worden berichten gepubliceerd, waarbij wordt verkondigd dat er “binnenkort een “exit tax” in Nederland zal worden ingevoerd. Mensen wordt geadviseerd zo snel mogelijk te emigreren uit Nederland om zo deze belastingheffing te ontwijken.
Wat is er nu waar van deze berichten en wat wordt er nu onder zo een “tax” verstaan?
Als u emigreert hoeft u –in principe– in Nederland geen belasting meer te betalen, bijvoorbeeld over bank tegoeden en effectenrekeningen.
Uitzondering hierop is de directeur groot aandeelhouder; die krijgt een zgn. conserverende aanslag en als men eigenaar is van onroerend goed in Nederland.
Voor veel mensen is dit aanleiding om te emigreren naar landen met een lager (of geen) belastingtarief. Gedacht kan worden aan landen als Curacao, Dubai of Portugal.

Op 1 februari 2024 verscheen het rapport Belastingen in Maatschappelijk Perspectief. In punt 7.5 kwam aan de orde dat mensen met een zeer uitzonderlijk hoog inkomen/ vermogen in staat zijn –onder andere door de toegenomen globalisering– hun woonplaats zo te kiezen dat ze zo weinig mogelijk belasting hoeven te betalen. Een aantal landen heeft juist maatregelen genomen om dergelijke mensen aan te trekken.
Als oplossing stelde men voor om in Nederland met een zogenaamde inkomensfictie gaan werken door deze mensen nog voor een periode van 5 jaar in Nederland belasting te laten betalen als woonden ze nog in Nederland. Dit noemt men nou de “Exit Tax”.
Dit voorstel is niet onopgemerkt gebleven.
Op 8 oktober 2024 is er in de Tweede Kamer een motie aangenomen (motie Dassen/ Grinwis), waarbij de regering wordt verzocht te onderzoeken of het mogelijk is om emigratie om belastingredenen tegen te gaan en voor de inkomstenbelasting te gaan werken met een inkomensfictie.
Tot zover de stand van zaken. Maar waar moet we op letten?
Er is sprake van een motie en nog geen wetsontwerp. Er is dus geen reden voor overhaast handelen;
Een inkomensfictie in de Nederlandse wet heeft geen enkel gevolg als er sprake is van een emigratie naar een land, waarmee Nederland een belastingverdrag heeft gesloten. Nederland heeft met 94 landen belastingverdragen gesloten, onder andere met alle Europese landen.
In deze belastingverdragen zijn nu juist afspraken gemaakt tussen de landen om vast te stellen waar iemand woont. Belastingverdragen hebben een hogere rangorde dan onze nationale wet en Nederland kan dat dus niet eenzijdig aan de kant schuiven. Voor de liefhebber: artikel 94 Grondwet.
Eén belangrijke kanttekening is hier wel op zijn plaats; elk belastingverdrag heeft een eigen omschrijving van inwonerschap en dat is geldend bij emigratie naar zo’n land. Soms kan een omschrijving van inwoner net anders zijn, bijvoorbeeld het belastingverdrag tussen Nederland en de Verenigde Arabische Emiraten.
In dit geval kun je alleen inwoner zijn van de Verenigde Arabische Emiraten als je ook onderdaan (lees: nationaliteit) bent van een van de Emiraten. Dit zal niet snel het geval zijn en werkt het verdrag niet.
De inkomensfictie zal wel werking hebben ingeval er geen belastingverdrag is met een land, bijvoorbeeld Costa Rica of Belize.
Persoonlijk denk ik dat de invoering van een inkomensfictie weinig effect zal hebben. Zolang andere landen –ook op korte vliegafstand– van Nederland speciale fiscale regelingen hebben om mensen te lokken, zal vermogen en inkomen zich blijven verplaatsen, mede dankzij belastingverdragen gesloten door onze overheid.
Ik zal een mogelijk vervolg op de motie blijven volgen en het u laten weten.
Mocht u vragen hebben in uw specifieke situatie, belt u mij dan gerust op 06 54 631 850.

Ralf Ramakers
06 - 54 63 18 50 | ralf@mradviseurs.nl
Wellicht ook interessant voor u:
Exit NHR Regime
Afgelopen dinsdag 10 oktober 2023 is het wetsvoorstel inzake de verheidsbegroting door de...
Emigratie naar Portugal
Een emigratie naar Portugal is iets waar elke “rijke“ Europese gepensioneerde volgens de Portugese...
Een uitkering uit een stamrecht BV is geen lijfrente
Wat hieraan vooraf ging: In mei van 2017 wees de Hoge Raad een voor de praktijk belangrijk arrest....